Onderzoekend leren in de wiskundeles

Abstract

Het motiveren en betrokken maken van leerlingen is voor elke docent een grote uitdaging, zeker voor een docent wiskunde. In combinatie met het inzetten van andere onderwijsvormen in het kader van onderzoekend leren en samenwerkend leren is een actieonderzoek uitgevoerd om te kijken of hiermee de betrokkenheid van leerlingen verhoogd kan worden. Aan de hand van een literatuuronderzoek is er gekeken naar belangrijke elementen van onderzoekend en samenwerkend leren om een goede inschatting te kunnen maken over welke onderdelen nodig zijn voor een goede lesopzet. Daarnaast is hierbij gekeken naar de verschillende vormen van betrokkenheid. Er is een lesopzet gemaakt voor een kleine testfase van vier lessen. In deze lessen, die aansloten bij de geplande lesstof, is ervoor gekozen om elementen van onderzoekend leren en samenwerkend leren in te zetten. Hierbij is gekozen voor de volgende elementen van onderzoekend leren: Orientatie/Vraagfase, Hypothese genereren en Conclusie/Evaluatie. Het samenwerkend leren aspect kwam tot uiting door het vormen van heterogene groepen van vier leerlingen, waarbij gekozen werd voor een 'neus tegen neus' opstelling om de interactie te bevorderen. Voor en na deze testfase is een meting gedaan met de Attitude Towards Mathematics vragenlijst om de cognitieve en gedragsmatige betrokkenheid te meten. Bij het analyseren van de resultaten werd er tussen deze voor- en nameting geen significante verbeteringen in de schalen, die de betrokkenheid meten, gevonden. Tegengesteld aan onze verwachting waren er wel enkele schalen waarop een significante vermindering werd waargenomen tussen de voor- en nameting. Daarnaast werden er verschillen waargenomen bij de voormeting tussen de jongens en meisjes op de verschillende schalen. Meisjes scoren hoger op de schalen die betrekking hebben op de consequenties voor de toekomst, het plezier doen van de leraar en het oppervlakkig leren. Bij de nameting bleek dat de jongens hun eigen kunnen lager in hadden geschat dan bij de voormeting. Op de vraag of dat de betrokkenheid vergroot kan worden door samenwerking in het kader van onderzoekend leren kan geen eenduidig antwoord gegeven worden. Gezien de tegengestelde resultaten aan de verwachting, kan het zijn dat de testperiode te kort was om een resultaat waar te nemen. Daarnaast kan er uit de reacties van de leerlingen en begeleidster gehaald worden dat er veelal positief gereageerd werd op de andere werkvorm, maar dat er ook leerlingen zijn die meer waarde hechtten aan de 'oude' klassikale instructie. Dit kan komen door verschillen in leerstijlen van jongens en meisjes.

Date of Award	2014
Original language	Dutch
Supervisor	Douwe Beijaard (Supervisor 1)