Zelforganisatie van twee-dimensionale stromingen

Het onderzoek aan de dynamica van coherente wervelstructuren heeft vanuit de geofysische stromingsleer een belangrijke impuls gekregen, vooral nadat satellietwaarnemingen de veelvuldige aanwezigheid van grootschalige wervels in oceanen en atmosfeer hadden aangetoond. Het gaat hier om bewegingen die quasi-tweedimensionaal zijn als gevolg van een gelaagde dichtheidsopbouw, de rotatie van het systeem, of een combinatie van beide. Een goed begrip van het ontstaan en de dynamiek van deze wervels is van groot belang wegens hun rol in het mondiale transport van materie en warmte. In dit artikel worden recente vorderingen beschreven die zijn bereikt op basis van numerieke simulaties en laboratoriumexperimenten.