Veranderingen realiseren: de rol van het middenkader

In dit hoofclstuk komt de vraag aan de orde wat de rol van het middenkader is, wanneer een strategische heroriëntatie moet worden doorvertaald naar nieuwe houdingen en nieuw gedrag op de werkvloer. Allereerst wordt ingegaan op een aantal recente veranderinitiatieven in de gezondheidszorg die illustratief zijn voor het type heroriëntatie waarover we het hebben. Vervolgens komen opvattingen uit de veranderkundige literatuur aan de orde, waaraan een kader voor veranderprocessen wordt ontleend. Binnen dat kader speelt het begrip ‘empowerment’ een belangrijke rol. Ingrijpende veranderingen doen immers een groot beroep op zowel leidinggevenden als medewerkers om ieder op het eigen niveau proactief mee te werken aan het vorm en inhoud geven aan die veranderingen. Ben concrete casus, gebaseerd op de strategische herorientatie van een dienstverlenende organisatie, levert ondersteuning voor de veronderstelling dat de rol van het middenkader in derdaad bestaat uit het ‘empoweren’ van de werkvloer, en dat ‘empoweren’ een bepaalde stijl van leidinggeven vraagt. Tot slot volgen aan de gezond heidszorg ontleende voorbeelden die illustreren dat de stelling ook voor deze sector opgaat.