Risico's in ontwikkeling: managementtool voor het inzichtelijk maken van risico's bij projectontwikkeling door woningcorporaties

Woningcorporaties zijn sinds 1995 financieel onafhankelijk van de overheid. Sindsdien zijn de corporaties zelfstandige organisaties, met de bijbehorende risico's, geworden. Enerzijds gaat ondernemerschap gepaard met het nemen van risico's, maar anderzijds mogen er niet teveel risico's worden genomen. Dit spanningsveld is het onderwerp van deze studie.De ontwikkelingsactiviteiten van herstructureringsprogramma's bij woningcorporaties gaan gepaard met veel risico's. Om deze risico's inzichtelijk te maken is een managementtool ontworpen. De probleemstelling van het onderzoek luidt: het kwalitatief en kwantitatief inventariseren en aandragen van handreikingen voor de beheersing van de risico's bij de ontwikkeling van herstructureringsprogramma's door woningcorporaties.Om aan deze vraag te voldoen is een literatuurstudie verricht naar risicomanagement, woningcorporaties en projectontwikkeling. Vervolgens is een aantal interviews gehouden met medewerkers van woningcorporaties. Op basis van deze twee bronnen is een conceptoplossing ontworpen, welke is getoetst door middel van een case study. Een vijftal concrete projecten bij woningcorporaties is gebruikt voor deze toetsing en op basis van de resultaten is het model aangepast. Het nu ontstane model is een werkbare oplossing voor het inzichtelijk maken van risico's en het aandragen van handreikingen voor de beheersing ervan. Deze werkelijke oplossing is vormgegeven in een computerprogramma dat werkt onder Microsoft® Excel.Het ontworpen model bestaat globaal uit drie stappen; risico-inventarisatie, bepalen risicoattitude (vaststellen welke omvang van risico's wel en welke niet acceptabel is binnen een concreet project) en het kiezen van een beheersmaatregel. De eerste twee stappen verlopen deels parallel aan elkaar, waarna de resultaten worden samengevoegd.De risico's worden geïnventariseerd op basis van drie grootheden: kans, gevolg en beïnvloedbaarheid. Wanneer alle, vooraf opgestelde, risicopunten door de projectleider zijn ingeschat, wordt een overall projectrisico bepaald. Dit gebeurt zowel mathematisch als gevoelsmatig. De projectleider motiveert eventuele afwijkingen tussen deze twee waarden.De directeur van de woningcorporatie verzamelt de projectrisico's van alle projecten binnen het ontwikkelingsprogramma en onderzoekt de overeenkomsten tussen de projecten. De overeenkomsten zijn van belang voor de spreidingsmogelijkheden van projectrisico's.