Het Rijnlands model als inspiratiebron

West-Europa heeft op politiek/maatschappelijk vlak en op het gebied van ondernemerschap een lange en succesvolle traditie. Deze traditie wordt onder andere gekenmerkt door: meenemen van de belangen van alle ‘stakeholders’ van een organisatie; denken in termen van ‘gemeenschap’; rekening houden met maatschappelijke factoren als natuur, milieu en werkgelegenheid; innovatie, design en vernieuwingen op het gebied van kunst en wetenschap, alles bij elkaar ook wel het ‘Rijnlands model’ genoemd. Hiertegenover staat het Anglo- Amerikaanse model, een traditie die bepaald wordt door het Britse en vooral het Noord-Amerikaanse denken. Kenmerken zijn onder andere: dominantie van het bedrijfsleven binnen de samenleving; marktdenken; ‘shareholder value’ als belangrijkste criterium; processen en samenwerken binnen organisaties worden als rationeel gezien; efficiëntiedenken; gerichtheid op kortetermijnresultaten; individualisering en materialisme. Het denken vanuit het Anglo-Amerikaanse model wordt ook in Nederland dominanter. De auteurs zien dit bij het overheidsbeleid, bij het denken en handelen van bedrijven en hun managers en bij de invulling van managementopleidingen. Zij vinden deze groeiende invloed van het Anglo-Amerikaanse model zorgelijk. Vanuit deze zorg hebben zij in juli 2004 een conferentie georganiseerd. In dit artikel presenteren en bespreken de auteurs onder meer de resultaten van deze conferentie. Zij betogen dat de toenemende dominantie van het Anglo- Amerikaanse denken niet onomkeerbaar is.