Duurzaamheid: ontwerp om te sturen op de gewenste ambitie

Het thema duurzaamheid krijgt momenteel veel aandacht in de bouwsector. PRC merkt dat haar opdrachtgevers steeds vaker de wens hebben om duurzaamheid mee te nemen in hun bouwopgave. Om hier beter op te kunnen reageren is het in dit rapport weergegeven onderzoek uitgevoerd. Het doel van het onderzoek is het ontwikkelen van een instrument waarmee de duurzaamheidsambitie van de opdrachtgevers in de initiatieffase kan worden vastgesteld en waarmee tijdens de vervolgfasen op deze ambitie kan worden gestuurd. Hierdoor kan PRC bewerkstelligen dat de duurzaamheidsambitie van de opdrachtgever ook werkelijk gerealiseerd wordt in het gebouw. Aangezien het werkgebied van PRC erg breed is, wordt het instrument in eerste instantie toegespitst op de private en publieke utiliteitsbouw, onderwijsgebouwen en zorginstellingen. Verkeer & vervoer en ruimtelijke ontwikkeling & wonen worden dus niet meegenomen. In de toekomst zou het instrument echter uitgebreid kunnen worden. Het ambitieniveau van de opdrachtgever leidt, via het ontwikkel- en bouwproces, tot het duurzaamheidsniveau van het gerealiseerde gebouw. Het ambitieniveau wordt gevoed door bepaalde redenen, deze worden de factoren ambitie genoemd. Door inzicht te krijgen in die factoren, is het mogelijk het ambitieniveau te bepalen. Tijdens het proces spelen er diverse invloeden, de factoren proces, waardoor het ambitie- of duurzaamheidsniveau beïnvloed wordt. Inzicht in deze factoren proces biedt een houvast bij het bewaken van de ambitie. De factoren zijn afgeleid uit literatuur en interviews met verschillende betrokken partijen bij het bouwproces. Vervolgens zijn deze factoren als input gebruikt voor invulling van het processtappen-model voor de duurzaamheidsambitie. Dit processtappenmodel vormt de basis voor de Toolbox Duurzaamheid. Dit is het instrument dat PRC hulp zal bieden bij het begeleiden van haar opdrachtgevers op het gebied van het thema duurzaamheid in hun huisvestingsvraagstukken. Het processtappenmodel bestaat uit drie stappen: 1. Vaststellen ambitie: In de initiatieffase wordt bepaald hoe hoog de ambitie is en aan welke thema's en maatregelen de opdrachtgever aandacht wenst te geven. 2. Vastleggen ambitie: In de definitiefase wordt de ambitie helder en toetsbaar vastgelegd in het PvE. Hiervoor worden de resultaten van stap 1 gebruikt. Deze resultaten worden gekoppeld aan een score in één van de bestaande toetsingsmethoden, die naar keuze ingezet wordt. 3. Vasthouden ambitie: In de vervolgfasen wordt er gestuurd op de ambitie met behulp van de aandachtspunten die per fase zijn geordend op basis van de GOTIK-beheersaspecten. Deze stappen worden iteratief doorlopen, wanneer door nieuwe of gewijzigde inzichten aanpassing van de ambitie noodzakelijk blijkt. Naast de factoren, zijn de resultaten uit een uitgebreid literatuuronderzoek naar het begripduurzaamheid gebruikt als input voor het instrument. Duurzaamheid heeft op verschillende aggregatieniveaus betrekking op PRC; van wereldniveau, nationaal niveau, niveau van de bouwsector,organisatieniveau tot op projectniveau zijn er aandachtspunten benoemd en meegenomen. Het instrument is zowel intern als extern getoetst. Het instrument blijkt te werken en de eerste reacties zijn enthousiast. Op basis hiervan kan geconcludeerd worden dat er voldaan is aan de doelstelling van het onderzoek.